Stadhuis, naar ontwerp uit 1948 door de architecten A. Dumont en E. Patoux, uitgevoerd in 1959-1961. Ingeplant aan de noordzijde van de Grote Markt, op de plaats waar de op één na laatste 17de-eeuwse patriciërswoning (van circa 1662) stond.
Het oude stadhuis van Turnhout, zowel lakenhal en vleeshal, als raadzaal voor gemeentebestuur en vierschaar, was een vrijstaand gebouw aan de zuidzijde van de markt, gelegen in de as van de Herentalsstraat. In kern minstens opklimmend tot de 14de eeuw, werd het herhaaldelijk door brand geteisterd, onder meer in 1716, waarna het in classicistische stijl werd heropgebouwd; in 1936 werd het als monument beschermd doch in 1962, na de bouw van het huidige stadhuis, om "verkeerstechnische" redenen gesloopt.
De plannen voor de bouw van een nieuw stadhuis dateren van 1948. De stadsdiensten, die toen waren ondergebracht in het bestaande stadhuis en het Steentje, zochten bijkomende ruimte. De aankoop door het gemeentebestuur van het Torenhuis aan de westzijde van de markt leek de geschikte oplossing waarbij meteen ook een historische pand van ontsiering en vernieling kon worden gevrijwaard. De aanvankelijke bedoeling, het hoofdgebouw niet te wijzigen en slechts één achtervleugel van beperkte diepte en hoogte toe te voegen om hier een aantal stadsdiensten onder te brengen, resulteerde in een nationale architectuurwedstrijd. Vanaf toen was alle zin voor maat en verhouding zoek. Waar oorspronkelijk slechts het bijbouwen van enkele burelen werd beoogd, werd nu de bouw van een volledig nieuw stadhuis vooropgesteld, waarin alle diensten dienden gecentraliseerd; met het bestaande Torenhuis werd geen rekening meer gehouden. Ofschoon de jury van oordeel was dat geen enkel van de drie ex aequo gelauwerde ontwerpen voor uitvoering in aanmerking kwam, weerhield het gemeentebestuur het ontwerp Dumont-Patoux en drukte de realisatie ervan door. De manier waarop dit omvangrijk hedendaags programma, binnen de rooilijnen van een historisch gegroeide stadskern tot stand kwam, is niet gelukkig: waardevolle panden werden gesloopt, de structuur van de achterliggende hovingen verstoord, de rustige eenvoud van de bebouwing aan de markt teniet gedaan en officieel de toon gezet voor de aftakeling van een kwaliteitsvol stadsgezicht; ook de nieuwe bouw werd onrecht aangedaan: het beschikbare terrein leende zich geenszins voor aard en omvang van het project, dat zowel in zijn representatieve, dienstverlenende als architecturale mogelijkheden werd gehypothekeerd.
L-vormig complex met representatief gedeelte aan de markt, diensten achteraan. De volledige gevelbreedte, die door afbraak van het Torenhuis en het belendende, eveneens historisch waardevolle pand, vrijkwam bedraagt 28,5 meter, de achtervleugel die de totale bouwdiepte in beslag neemt, 100 meter.
Monumentale voorbouw van negen traveeën en drie bouwlagen (tussenverdieping) onder schilddak (leien) met ingewerkte dakverdieping en puntige dakkapelletjes; centrale torenvormige verhoging met Turnhouts wapenschild door H. Elström. Symmetrisch opgebouwde straatgevel bekleed met witte natuursteen; de zeven centrale travee met gekoppelde rechthoekige glaspartijen met metalen roeden, gemarkeerd door kolossale pilasters en afsluitende kroonlijst met opschrift Anno Stadhuis Turnhout 1960; de vijf middelste travee voorafgegaan door een breed portaal met balkon op strakke pijlers en rechthoekige hoofdingang. Zijtravee met rondboogdoorgangen en bas-reliëfs met voorstellingen van de familie, de bescherming, de sport, het onderwijs en het gerecht, eveneens door H. Elström en J.N.A. Proost; de rechter doorgang verleent toegang tot de politie, de linker leidt naar de achterliggende burelen met administratieve diensten en stadsarchief. Langgestrekte achterbouw van drie bouwlagen of twee + souterrain onder afgewolfde zadeldaken (leien); parement van lichte verglaasde baksteen, geopend met rechthoekige, verticaal gekoppelde vensters in omlopende omlijsting van natuursteen.
Interieur: voorbouw met monumentale trapzaal waarin glasramen met voorstelling van de kunsten door E. Patoux en J. Colpaert; op de verdieping, raad- en trouwzaal met muurschilderingen door E. Patoux, J. Colpaert en A. Pauli die de Hertogen op jacht en Vreugde om het Leven uitbeelden; keramiek door Sigismundi. Een privilegekast uit 1650 en enkele waardevolle schilderijen van de heren en vrouwen van Turnhout zijn afkomstig van het oude stadhuis.
Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Antwerpen, Cel Monumenten en Landschappen, archief, dossier A/0251, A/0793.
Provinciaal Archief Antwerpen, Gemeentehuizen, Turnhout, dossier 3ter. Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Antwerpen, Cel Monumenten en Landschappen, archief, dossier A/0251, A/0793.
Provinciaal Archief Antwerpen, Gemeentehuizen, Turnhout, dossier 3ter.
De Sadeleer S. & Plomteux G. 1997: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Turnhout,Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16N1, Brussel - Turnhout.
Source:
Real Estate Inventory
Property type | Property |
Lot size | 3.059m2 |
Parcel width | 28m |
Parcel depth | 108m |
Coordinates | 51°19'23.2"N 4°56' 47.9"E |
Backside/Garden orientation | South-West |
Building placement | Terraced |
Flood-prone area | Not in flood-prone area |
P-Score | A: No flooding modeled |
G-Score | A: No flooding modeled |
Companies | On this address you can find the following companies: |
Get an accurate market valuation and full report for the property at Grote Markt 1, Turnhout-Centrum, Turnhout (2300).
Get the Estimate ReportThis property has an excellent mobility score, based on the distance to nearby amenities.
Buildings within 100m | 2 |
Buildings within 500m | 459 |
Distance from street | 9m |
Open view | Yes |
The Realo Estimate is the estimate of the market price of a property. A sale/rent estimate for Grote Markt 1, 2300 Turnhout is available now.
Value your property instantly using Realo’s market-leading Automated Valuation Model. Each report includes local market trends, plus a valuation range and nearby recent sales. Order online and your report will be ready immediately for download.
Get the Estimate Report